آجر یکی از مصالح اصلی در ساختمانسازی است که در انواع مختلفی تولید میشود. دو نوع رایج از آجرها، آجر نسوز و آجر لفتون هستند که هرکدام ویژگیها، کاربردها و مزایای خاص خود را دارند. در این مقاله، به بررسی تفاوت آجر نسوز و آجر لفتون میپردازیم.
مقایسه آجر نسوز و آجر لفتون در یک نگاه
| ویژگی | آجر نسوز | آجر لفتون |
| مواد اولیه | خاکهای نسوز مانند سیلیس و آلومینا | خاک رس |
| مقاومت حرارتی | بسیار بالا (تا ۱۷۰۰ درجه سانتیگراد) | مقاومت معمولی |
| استحکام | بسیار بالا و مقاوم در برابر سایش | مناسب برای ساختمانسازی |
| جذب آب | بسیار کم (کمتر از ۶٪) | نسبتاً کمتر از آجر فشاری |
| ظاهر | متنوع، رنگهای طبیعی و زیبا | ساده، معمولاً قرمز یا زرد |
| عایق بودن | عایق حرارت و صدا | عایق معمولی |
| کاربردها | نمای ساختمان، کورهها، شومینهها، باربیکیو | دیوارچینی، سولهسازی، دیوارهای حائل |
آجر نسوز چیست؟
آجر نسوز از مواد معدنی خاص و مقاوم در برابر حرارت مانند کائولن، سیلیس، آلومینیوم و اکسید آهن ساخته میشود. این آجرها طی فرآیند پخت در دمای بالا (بیش از ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد) تولید میشوند و به دلیل مقاومت حرارتی بالا، در شرایطی که نیاز به تحمل دماهای بالا وجود دارد، به کار میروند.
از ویژگی های آجر نسوز می توان به مقامت بالا در برابر حرارت، دوام و استحکام زیاد در برابر رطوبت و تغییرات دمایی، تنوع رنگی گسترده (قرمز، قهوه ای، سفید، مشکی، زرد و …)، عایق حرارتی و صوتی مناسب و مقاومت در برابر مواد شیمیایی و سایش اشاره کرد.

کاربردهای آجر نسوز
– آجر نسوز به دلیل زیبایی و مقامت بالا در نمای داخلی و خارجی ساختمان ها کاربرد دارد.
– آجر نسوز همچنین در ساخت شومینه کاربرد زیادی دارد.
– آجر نسوز در ساخت دیواره های اجاق صنعتی و باربیکیو (به دلیل مقاومت بالا در برابر دمای بالا) نیز کاربرد دارد.
آجر لفتون چیست؟
آجر لفتون که با نام آجر سوراخدار نیز شناخته میشود، از خاک رس تهیه شده و در دو رنگ زرد و قرمز تولید میشود. این آجرها معمولاً ۱۰ یا ۷ سوراخ دارند که باعث کاهش وزن و افزایش استحکام ملاتگیری میشود.
از ویژگیهای آجر لفتون می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– آجر لفتون به دلیل وجود سوراخ های متعدد، سبک تر از آجر های توپر می باشد.
– این آجر استحکام مناسبی برای دیوارچینی و سوله سازی دارد.
– در زمان استفاده از آجر لفتون ملات کمتری مصرف می شود.
– این آجر نسبت به آجر فشاری جذب آب کمتری دارد.
– آجر لفتون نصب آسان و سریعی دارد.
– آجر لفتون قیمت مناسب تری نسبت به آجر نسوز نما دارد.
– این آجر عایق صوتی و حرارتی مناسبی است.

معایب آجر لفتون
– نسبت به آجر نسوز یا آجر فشاری مقاومت کمتری دارد.
– در برابر شرایط جوی نامناسب، آسیبپذیرتر است.
– ممکن است در برابر رطوبت بالا، جذب آب بیشتری داشته باشد.
کاربردهای آجر لفتون
– دیوارچینی ساختمانها
– ساخت دیوارهای محوطه و باغ
– استفاده در دیوارهای داخلی و جداکنندهها
– طاقزنی و ساخت سقفهای قوسی
– ساخت سولهها، کارخانهها و انبارها
– استفاده در برخی نماهای ساختمانی (بسته به کیفیت آجر)
تفاوت آجر نسوز و آجر لفتون از لحاظ مقاومت
در صنعت ساختمانسازی، انتخاب نوع مناسب آجر نقش مهمی در دوام و کیفیت سازه دارد. دو نوع رایج آجر، آجر نسوز و آجر لفتون هستند که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند. در ادامه به تفاوت آجر نسوز و آجر لفتون از نظر مقاومت می پردازیم.

مقاومت حرارتی
آجر نسوز
این نوع آجر از مواد اولیه خاصی مانند خاکهای نسوز (مثل خاک چینی و کائولن) ساخته میشود و تحمل دمای بسیار بالا (تا حدود ۱۵۰۰ درجه سانتیگراد) را دارد. به همین دلیل، از آن در ساخت کورهها، شومینهها، و فضاهایی که در معرض حرارت مستقیم قرار دارند استفاده میشود.
آجر لفتون
آجر لفتون بیشتر در دیوارچینی و ساخت دیوارهای باربر و غیرباربر استفاده میشود. مقاومت حرارتی آن در مقایسه با آجر نسوز بسیار کمتر است و برای استفاده در محیطهای با دمای بالا مناسب نیست.
مقاومت فشاری
آجر نسوز
آجر نسوز مقاومت فشاری خوبی دارد اما تمرکز اصلی آن روی مقاومت حرارتی است. در مواردی که نیاز به تحمل بار زیاد باشد، باید از نوع خاصی از آجر نسوز استفاده شود.
آجر لفتون
آجر لفتون دارای مقاومت فشاری بالاست و برای استفاده در سازههایی که وزن زیادی را تحمل میکنند، گزینه مناسبی است. این آجر معمولاً با سوراخهایی در سطح خود طراحی میشود که باعث کاهش وزن و افزایش چسبندگی ملات میشود.
مقاومت در برابر عوامل محیطی
آجر نسوز
دارای مقاومت بسیار بالا در برابر رطوبت، یخزدگی، و مواد شیمیایی است. برای فضاهای بیرونی و شرایط آب و هوایی سخت انتخاب بسیار خوبی محسوب میشود.
آجر لفتون
در برابر رطوبت مقاومت نسبی دارد اما نسبت به آجر نسوز، زودتر دچار فرسایش میشود و نیاز به مراقبت بیشتری دارد، بهویژه در مناطق مرطوب یا سردسیر.
تفاوت آجر نسوز و آجر لفتون از نظر روش اجرا
آجر نسوز و آجر لفتون علاوهبر تفاوت در کاربرد و ویژگیهای فنی، از نظر روش اجرا نیز تفاوتهای مهمی دارند. شناخت این تفاوتها به معماران، استادکاران و سازندگان کمک میکند تا انتخاب درستی برای نوع پروژه خود داشته باشند.

روش اجرا آجر نسوز
کاربرد تخصصی و ظریفکاری بیشتر
آجر نسوز بیشتر در نماکاری، شومینه، کوره، یا فضاهای دکوراتیو استفاده میشود. به همین دلیل، اجرای آن نیاز به دقت بالا، تراز بودن ردیفها و رعایت اصول زیباییشناسی دارد.
نوع ملات مورد استفاده
برای اجرای آجر نسوز از ملاتهای مخصوص مقاوم در برابر حرارت استفاده میشود. در برخی موارد، از چسبهای نسوز یا ملات آماده مخصوص نما نیز بهره گرفته میشود.
برش و ابزار کاری
آجر نسوز به خاطر جنس سختترش نسبت به آجرهای معمولی، برای برش نیاز به دستگاههای مخصوص (مثل فرز سنگبری) دارد. استفاده از ابزارهای دستی معمولی ممکن نیست یا باعث شکستگی آجر میشود.
نکته مهم
چیدمان آجر نسوز باید با دقت زیاد و بندکشی منظم انجام شود، چون در نمای نهایی بسیار دیده میشود.
روش اجرا آجر لفتون
کاربری عمومی و سرعت بالا
آجر لفتون بیشتر برای دیوارچینی استفاده میشود و اجرای آن نسبتاً ساده و سریعتر است. این آجر به دلیل داشتن سوراخها، وزن کمتری دارد و چسبندگی ملات به آن بیشتر است.
نوع ملات مورد استفاده
برای چیدن آجر لفتون معمولاً از ملات سیمان و ماسه یا خاک و سیمان استفاده میشود. نیازی به ملات خاص نیست.
ابزار و مهارت اجرا
آجر لفتون را میتوان با ابزارهای دستی معمولی برش زد یا تنظیم کرد. اجرای آن نیاز به تخصص خاصی ندارد و توسط بنّاهای معمولی قابل انجام است.
نکته مهم
به دلیل وجود سوراخها در آجر لفتون، ملات به داخل آن نفوذ میکند و چسبندگی بین آجرها بیشتر میشود که باعث استحکام دیوار میگردد.
| ویژگی | آجر نسوز | آجر لفتون |
| نوع اجرا | تخصصی، دقیق، نمایی | عمومی، سریع، دیوارچینی |
| نوع ملات | مخصوص نسوز یا چسب نما | ملات سنتی سیمانی |
| ابزار مورد نیاز | ابزار برش خاص و حرفهای | ابزار دستی معمولی |
| نیاز به مهارت | بالا (برای کارهای نمایی) | متوسط تا پایین |
| سرعت اجرا | کندتر | سریعتر |
تفاوت آجر نسوز و آجر لفتون از لحاظ قیمت خرید و هزینه نصب
قیمت هر عدد آجر نسوز تقریبا ۳ الی ۴ برابر یک عدد آجر لفتون می باشد. هزینه نصب آجر به عوامل مختلفی مانند نوع آجر، منطقه جغرافیایی و عوامل دیگر بستگی دارد اما در کل قیمت دستمزد دیوارچینی با آجر لفتون کمتر از دستمزد دیوارچینی با آجر نسوز است.

کدام آجر را انتخاب کنیم؟
✅ اگر به دنبال مقاومت بالا در برابر حرارت و زیبایی در نمای ساختمان هستید، آجر نسوز انتخاب بهتری است.
✅ اگر برای دیوارچینی، سولهسازی و ساخت دیوارهای داخلی و خارجی به دنبال یک گزینه مقرونبهصرفه و مستحکم هستید، آجر لفتون پیشنهاد میشود.
در نهایت، انتخاب بین این دو نوع آجر بستگی به نیاز پروژه و شرایط محیطی دارد.